Nuôi trai lấy ngọc ở Phú Quốc – nghề tạo nên những viên ngọc quý giá

Nghề nuôi trai lấy ngọc ở Phú Quốc trải qua hơn 20 năm hình thành và phát triển, giờ đây đã tạo nên sản phẩm du lịch độc đáo phục vụ nhu cầu mua sắm trang sức, quà lưu niệm của du khách.

Nuôi trai lấy ngọc ở Phú Quốc – nghề tạo nên những viên ngọc quý giá

Kiên Giang là tỉnh đầu tiên ở đồng bằng sông Cửu Long thực hiện mô hình nuôi cấy ngọc trai làm giàu cho ngư dân. Trong đó, thành phố đảo Phú Quốc rất thích hợp cho việc phát triển nghề nuôi trai lấy ngọc. Ngọc trai nuôi cấy ở các cơ sở của Phú Quốc có chất lượng rất tốt, viên ngọc sáng bóng rất được khách ưa chuộng.

Trong tự nhiên, ngọc trai được tạo ra do các dị vật dưới biển vô tình lọt vào con trai. Trai sau đó phản ứng lại bằng cách tiết ra chất xà cừ bao phủ lấy dị vật, một thời gian sau sẽ tạo thành ngọc trai. Tuy nhiên xác suất dị vật lọt vào trai rất thấp, nên ngọc tự nhiên cũng rất hiếm.

Để tạo ra nhiều ngọc trai hơn, các nhà nghiên cứu đã chủ động đưa dị vật vào trai, kích thích quá trình tạo ngọc. Viên ngọc sẽ có hình dáng của hạt nhân được cấy vào. Sau khi chế tác hạt nhân theo ý muốn, người nuôi khéo léo cấy vào tế bào trai. Để làm được điều này, người ta phải thực hiện đúng quy trình để trai không đào thải nhân mới cấy.

Sau khi cấy hạt nhân vào trai, những con trai được nuôi trong lồng, treo phao trên biển. Việc cấy nhân là công đoạn hết sức khó khăn, đòi hỏi những kỹ thuật viên phải thành thạo nghề, vô cùng tỉ mỉ, khéo léo. Bởi thế những kỹ thuật viên phải được qua đào tạo thời gian dài và phải được sát hạch tay nghề.

Trong quá trình nuôi trai lấy ngọc, công việc chủ yếu là giữ cho lồng trai sạch để trai không mắc bệnh cũng như tránh những bất lợi cho trai. Do lồng trai thường được các sinh vật sống bám làm ảnh hưởng đến sinh trưởng của trai. Phải vệ sinh lồng trai định kỳ khi thấy vỏ có nhiều sinh vật bám. Trong trường hợp môi trường nuôi bất lợi, phải chuyển lồng trai đến nơi khác.

Khi một viên ngọc trai đã hoàn chỉnh để thu hoạch, bước tiếp theo là tách ngọc ra khỏi nhuyễn thể trai. Thu hoạch ngọc trai là quá trình tinh vi, chính xác. Đầu tiên nhuyễn thể được mở nhẹ nhàng, vừa đủ để tiếp cận viên ngọc. Viên ngọc sau đó được lấy ra cẩn thận bằng các dụng cụ đặc biệt để không làm hại đến nhuyễn thể. Vì con trai có thể được sử dụng để tiếp tục sản xuất ngọc.

 

Các cơ sở nuôi trai lấy ngọc ở Phú Quốc thu hoạch ngọc trai từ tháng 8 đến tháng 10 hàng năm. Lúc này ngọc trai được thu hoạch, rửa sạch và chọn lọc lại. Ngọc trai được nuôi thành công sẽ có đúng hình dạng của nhân được cấy.

Ngọc trai là sản phẩm đặc biệt mà du khách rất yêu thích ở Phú Quốc, được mệnh danh là “báu vật của đại dương”. Ngoài xuất khẩu, bán thô, nhiều cơ sở nuôi trai lấy ngọc còn gia công cả trang sức từ ngọc trai. Trang sức ngọc trai có giá trị rất cao, từ vài triệu đồng đến hàng chục triệu đồng cho từng sản phẩm, nhưng vẫn thu hút đông đảo khách hàng yêu thích cái đẹp.